Xét nghiệm nước tiểu đơn giản có thể phát hiện sớm bệnh

Khó khăn trong việc phát hiện sớm ung thư tuyến tiền liệt

Ung thư tuyến tiền liệt là một trong những loại ung thư phổ biến nhất ở nam giới, nhưng khi được phát hiện sớm, bệnh này có thể điều trị hiệu quả. Tuy nhiên, một trong những thách thức lớn nhất trong việc phát hiện sớm căn bệnh này là sự thiếu hụt các dấu hiệu sinh học đáng tin cậy. Các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng có một tập hợp các dấu hiệu sinh học có thể phát hiện sự hiện diện và mức độ nghiêm trọng của ung thư tuyến tiền liệt thông qua một xét nghiệm nước tiểu đơn giản.

Nghiên cứu mới về dấu hiệu sinh học trong nước tiểu

Nghiên cứu được công bố trong tạp chí Cancer Research cho thấy có thể phát hiện ung thư tuyến tiền liệt giai đoạn đầu bằng một xét nghiệm nước tiểu đơn giản. Nhóm nghiên cứu đã tạo ra các mô hình số của ung thư tuyến tiền liệt bằng cách phân tích hoạt động của mRNA trong hàng ngàn tế bào khối u, mỗi tế bào được phân loại theo mức độ và vị trí của ung thư.

Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong nghiên cứu

Họ đã sử dụng trí tuệ nhân tạo để phân tích các mô hình này và xác định các protein có thể hoạt động như những dấu hiệu sinh học tiềm năng. Những dấu hiệu này đã được kiểm tra trong các mẫu máu, mô tuyến tiền liệt và nước tiểu từ gần 2.000 bệnh nhân. Martin Smelik, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết: “Kết quả chính của bài báo này là ung thư tuyến tiền liệt có thể được xác định hiệu quả thông qua việc phân tích sự biểu hiện của các dấu hiệu sinh học trong nước tiểu.”

Ưu điểm của phương pháp mới

“Phương pháp này [thông qua mẫu nước tiểu] vượt trội hơn so với các xét nghiệm máu hiện tại dựa trên PSA, đồng thời giữ lại các lợi ích như không xâm lấn, không đau và tương đối rẻ.” — Martin Smelik

Một tập hợp cụ thể các dấu hiệu sinh học trong nước tiểu cho thấy tiềm năng mạnh mẽ trong việc phát hiện sự hiện diện và mức độ nghiêm trọng của ung thư tuyến tiền liệt với độ chính xác cao hơn so với PSA, dấu hiệu sinh học hiện tại.

PSA và các hạn chế của nó

Xét nghiệm PSA là một xét nghiệm máu đơn giản kiểm tra mức độ của một protein gọi là kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt, được sản xuất bởi tuyến tiền liệt. Mức PSA cao có thể là dấu hiệu của ung thư tuyến tiền liệt, nhưng cũng có thể do các bệnh khác như phì đại hoặc viêm tuyến tiền liệt.

Kế hoạch thử nghiệm lâm sàng quy mô lớn

Các kế hoạch hiện đang được triển khai để tiến hành các thử nghiệm lâm sàng quy mô lớn nhằm xác thực thêm các phát hiện này. Ngoài ra, có các cuộc thảo luận để đưa các dấu hiệu sinh học mới vào một nghiên cứu ung thư tuyến tiền liệt trên toàn Anh nhằm tăng tốc độ thử nghiệm và triển khai.

“Công bố này mang lại hy vọng cho các chương trình sàng lọc hiệu quả hơn trong vài năm tới, điều này có thể giúp ngăn ngừa và điều trị ung thư tuyến tiền liệt. Mặc dù nghiên cứu này tập trung cụ thể vào ung thư tuyến tiền liệt, chúng tôi tin rằng một số phương pháp có thể được tổng quát cho các loại ung thư khác, mà chúng tôi muốn thử trong các nghiên cứu tương lai.” — Martin Smelik

Giảm thiểu sinh thiết không cần thiết

Các cải tiến này có thể giúp giảm số lượng sinh thiết không cần thiết ở những người đàn ông không mắc bệnh. Milan Sheth, bác sĩ chuyên khoa nội, huyết học, ung thư và chăm sóc giảm nhẹ, cho biết đây là một nghiên cứu ấn tượng sử dụng trí tuệ nhân tạo để tìm các phương pháp và dấu hiệu sinh học thay thế cho việc chẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt.

Những phát hiện quan trọng trong nghiên cứu

“Chẩn đoán và điều trị sớm là rất quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng. Tuy nhiên, các phương pháp hiện tại để chẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt thường sử dụng các phương pháp xâm lấn và không thoải mái, chỉ có thể được thực hiện bởi bác sĩ tiết niệu.” — Milan Sheth

Sheth cho biết: “Các phát hiện từ nghiên cứu hiện tại cho thấy rằng các dấu hiệu sinh học cụ thể, nhạy cảm hơn PSA, thực sự có thể được tìm thấy trong nước tiểu. Đáng chú ý, các dấu hiệu sinh học trong nước tiểu đã thể hiện độ chính xác chẩn đoán xuất sắc và có khả năng phân biệt giữa trạng thái ung thư và không ung thư, cũng như chỉ ra mức độ nghiêm trọng của bệnh.”

Thay đổi cách chẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt

“Phát hiện này có thể thay đổi cách thức chẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt và cũng có thể được sử dụng như một cơ chế sàng lọc chính xác hơn, điều mà chúng ta rất cần. Tất cả chỉ thông qua một xét nghiệm nước tiểu.” — Milan Sheth

Ramkishen Narayanan, bác sĩ chuyên khoa tiết niệu, đồng ý rằng nghiên cứu này mở ra một lĩnh vực hứa hẹn. Ông nhấn mạnh rằng “xét nghiệm PSA đã là dấu hiệu sinh học duy nhất đáng tin cậy trong gần 50 năm qua và chúng ta đã quá chậm trễ trong việc tìm kiếm các dấu hiệu sinh học bổ sung có thể phát hiện và theo dõi tiến triển của ung thư tuyến tiền liệt.”