Có bao nhiêu người nhiễm virus Sars-Cov-2 ngoài kia?
BS.Huynh Wynn Tran
=======
Trong tâm dịch Covid-19 tại New York City, một nhóm 215 bệnh nhân sản khoa tại BV Columbia Irving Medical Center được sàng lọc xem có nhiễm virus hay không. Kết quả cho thấy 13.5% bệnh nhân nhiễm virus không có triệu chứng (asymptomatic) và 1.9% bệnh nhân nhiễm virus có triệu chứng (1).
Nói cách khác, đa số bệnh nhân nhiễm virus trong đợt sàng lọc này là không có triệu chứng lâm sàng như sốt, ho, hay khó thở. Lưu ý là đa số bệnh nhân đều trẻ (đang trong độ tuổi mang thai). Dựa vào nghiên cứu này, rất có thể nhiều bệnh nhân trẻ ngoài kia không có triệu chứng gì đã nhiễm virus Sars-Cov-2.
Câu hỏi là có bao nhiêu người ngoài kia bị nhiễm virus mà chúng ta không biết?
Cho đến nay, Hoa Kỳ đã test khoảng 3.3 triệu người có triệu chứng hô hấp hay rủi ro cao, trong đó tìm ra gần 680,000 mắc bệnh Covid-19 và 34,000 người chết (tỉ lệ tử vong ước tính là 5%).
Tuy nhiên, các BS từ trường đại học Stanford tính toán con số mắc bệnh Covid-19 thật sự cao rất nhiều hơn con số 680,000 tại Mỹ và kết luận tỉ lệ tử vong thật sự của bệnh này có thể rất thấp, ở mức bệnh cúm mùa, trong bài phân tích gửi lên báo Wall Street Journal (2)(3).
Để đoán được con số người bị nhiễm thật sự, 2 BS từ Stanford ước tính tỉ lệ nhiễm virus Sars-cov-2 trong cộng đồng dựa vào các dữ liệu từ Trung Quốc, Ý, và Hoa Kỳ. Vào ngày 31 tháng 1, các nước gửi máy bay đến Vũ Hán mang công dân về nước và cách ly họ trong 14 ngày, lúc đó tỉ lệ mắc virus Sars-Cov-2 trong số các công dân cách ly là 0.9%. Nếu lấy đây là tỉ lệ mắc virus chung của dân số tại Vũ Hán, nơi có dân số 20 triệu, thì con số mắc bệnh thật sự khoảng 178,000, gấp 30 lần so với báo cáo từ Trung Quốc, và con số tử vong, vì vậy, có thể thấp hơn 10 lần so với thực tế (3). Một nghiên cứu khác tại Ý, làng Vò tỉnh Padue, họ test tất cả mọi người trong làng (khoảng 3,300 người) và tìm ra 90 người nhiễm virus (2.7%). Các BS Stanford ước lượng toàn tỉnh Padue có khoảng 26,000 người nhiễm so với báo cáo 198 ca, gấp 130 lần so với thực tế. Từ đó họ suy ra tỉ lệ tử vong thật sự tại Ý do virus này thấp, khoảng 0.06% hơn nhiều so với 8% thực tế. Nghiên cứu khác từ Ireland cũng cho kết quả tương tự, cho thấy khoảng 1% dân số nhiễm virus này.
Dựa trên các nghiên cứu này, hai BS trên ước lượng con số nhiễm virus Sars-Cov-2 tại Mỹ tăng gấp đôi mỗi 3 ngày. Kể từ ngày 1 tháng 1 đến ngày 9 tháng 3 đã có khoảng 6 triệu người Mỹ nhiễm virus này, dựa trên con số tử vong 499 ngày 9 tháng 3, tỉ lệ tử vong tại Mỹ là 0.01% (tính luôn 2 tuần nhiễm và mắc bệnh), thấp hơn cả cúm mùa 0.1%.
Dĩ nhiên cách ước tính này có nhiều điểm chưa thuyết phục vì dân số mỗi nước khác già trẻ khác nhau, tỷ lệ mắc, nhiễm, và truyền bệnh khác nhau.
Gần đây, tại Los Angeles, một nghiên cứu từ BV đại học USC cho thấy khoảng 5% người có triệu chứng nhiễm trùng hô hấp khi đến phòng cấp cứu là nhiễm Sars-Cov-2 (4). Tại Mỹ, có khoảng 500 triệu lượt khám BS hàng năm cho các triệu chứng nhiễm trùng hô hấp với tỉ lệ 2.5 lần nhiễm bệnh mỗi năm, hay 100-200 triệu người nhiễm trùng đường hô hấp (5). Với tỉ lệ 5% bệnh này có thể do Covid-19, con số ước lượng là khoảng 5 triệu người nhiễm virus sars-cov-2, cao gấp 8 lần so với 680,000 người trên báo cáo.
Một điểm khác là có thể nhiều người chết vì Covid-19 tại nhà không được tính nên tỉ lệ tử vong cần được hiệu chỉnh lại. New York City báo cáo là số người chết tại nhà tăng vọt, nhưng chưa rõ lý do vì sao, có thể là vì Covid-19 nhưng cũng có thể là vì những bệnh khác. Theo các thống kê hiện tại, tỉ lệ người chết vì bệnh tim mạch và ung thư tại Hoa Kỳ cao hơn rất nhiều so với Covid-19.
Sắp tới, khi xét nghiệm diện rộng được thực hiện, chúng ta có thể sẽ biết con số thật sự nhiễm bệnh là bao nhiêu. Một điều rõ ràng là Covid-19 là một bệnh rất nguy hiểm do tính lây lan mạnh, ít có triệu chứng rõ ràng, và chúng ta vẫn chưa có cách chữa trị hiệu quả (vaccine hay thuốc).
Tham khảo