Download: https://drive.google.com/file/d/0B-GoTCHohhFOck1YdGxiTWdlSGhxS2xZUXRmMnNOZEdjRzJN/view
ĐỊNH NGHĨA:
Đau là sự trải nghiệm cảm xúc và cảm
giác khó chịu có/không tổn thương mô.
Đau là cơ chế bảo vệ, giúp cá thể phản
ứng lại để loại bỏ nguyên nhân gây đau
International Association for the Study of Pain. Pain. 1979;6(3):247–8.
The Handbook of Chronic Pain. Nova Biomedical Books; 2007
MỞ ĐẦU
DỊCH TỂ HỌC:
Là vấn đề sức khỏe toàn cầu (World
Health Organization).
Khoảng 1/5 người lớn đau mỗi năm,
trong đó 1/5 đau thần kinh
CÁC LOẠI ĐAU:
Dựa vào nguồn gốc, vị trí, thời gian
Đau cấp Đau mạn
Đau
tạng
Đau bản thể Đau do ung
thư
Đau không
do ung thư
Đau nông
(da)
Đau bản thể
sâu Đau cơ
xương
Đau thần kinh
MỞ ĐẦU
ĐAU
THẦN
KINH
• Các loại viêm/đau
khớp
• Đau thắt lưng cơ học
• Thương tổn trong thể
dục thể thao
• Đau sau phẫu thuật
• Đau do chấn thương
• Đau thắt lưng
• Đau sợi cơ
(Fibromyalgia)
• Đau CS cổ
• Đau do ung thư
• Đau thần kinh do ĐTĐ
• Tổn thương tuỷ sống
• Đau thắt lưng do chèn ép TK
• Chèn ép TK Toạ
• Đau TK sau đột quỵ
• Các hội chứng đau theo vùng
• Tổn thương đa dây TK do
HIV
ĐAU
THỤ
THỂ
ĐAU
HỖN
HỢP
SINH LÝ DẪN TRUYỀN ĐAU
Yam et al. Int. J. Mol. Sci. 2018, 19, 2164
THỤ CẢM THỂ ĐAU
CÁC THỤ CẢM THỂ Ở DA
Neuroscience. 2nd edition. Purves D, Augustine GJ, Fitzpatrick D, et al.,
editors. Sunderland (MA): Sinauer Associates; 2001.
Touch, pressure, vibration, skin stretch Nociceptors
THỤ CẢM THỂ ĐAU
Cohen et al. BMJ 2014;348-56
DẪN TRUYỀN ĐAU TẠI THỤ THỂ
Kích thích hóa học, cơ
học, nhiệt
Thay đổi thụ thể
Tăng dòng ion qua
màng
Khử cực điện thế
màng
Điện thế hoạt động
SINH LÝ DẪN TRUYỀN ĐAU
Yam et al. Int. J. Mol. Sci. 2018, 19, 2164
SỢI THẦN KINH DẪN TRUYỀN ĐAU
DẪN TRUYỀN ĐAU TẠI HẠCH RỄ SAU
Cohen et al. BMJ 2014;348-56
DẪN TRUYỀN ĐAU TẠI SỪNG SAU TỦY
Cohen et al. BMJ 2014;348-56
SINH LÝ DẪN TRUYỀN ĐAU
Yam et al. Int. J. Mol. Sci. 2018, 19, 2164
CÁC VÙNG NÃO LIÊN QUAN ĐAU
ĐIỀU HÒA ĐAU
ĐIỀU HÒA ĐAU
Có thể xảy ra ở:
– Ngoại biên (thụ thể đau)
– Tủy sống
– Trên tủy (hành não, chất xám quanh cuống
não)
Có thể ức chế hoặc kích thích đau
Vị trí điều hòa đau chính là sừng sau tủy
sống
ĐIỀU HÒA ĐAU
Opiods nội sinh: 3 chất được xác định
– Enkephalins
– Endorphins
– Dynorphins
Các chất dẫn truyền thần kinh: serotonin,
noradrenalin…
ĐIỀU HÒA ĐAU Ở TỦY SỐNG
ĐIỀU HÒA ĐAU Ở TỦY SỐNG:
LÝ THUYẾT CỔNG
http://wikidoc.org/images/f/fe/Gate_control_A_firing.png
(1) (2)
Rubbing the area that hurts
stimulates receptors of innocuous
stimuli like touch, pressure and
vibration.
These mechano-receptors send
signals along the Ab nerve fibers
that (1) stimulate spinal nerves
(inhibitory inter-neurons) that in
turn inhibit signaling in the 2nd
order neurons (projection neuron)
and (2) directly inhibit the 2nd
order neuron to reduce or stop
pain signal from being sent to the
brain
The Gate Control theory has
been superseded by newer
ones but is still used for the
sake of demonstration.
ỨNG DỤNG TRONG ĐIỀU TRỊ ĐAU
Cohen et al. BMJ 2014;348-56
(1) (2)
KẾT LUẬN
Sinh lý và điều hòa đau phức tạp và
chưa được hiểu đầy đủ
Nhiều nghiên cứu vẫn đang tiếp tục
Hiểu được sinh lý và cơ chế điều hòa
đau giúp cho việc kiểm soát đau ngày
càng tốt hơn
(1) (2)
UNIVERSITY MEDICAL CENTER
HO CHI MINH CITY
ĐƠN VỊ
RỐI LOẠN VẬN ĐỘNG
KHÓA RỐI LOẠN VẬN ĐỘNG, TIÊM
BOTULINUM TOXIN VÀ ĐIỀU TRỊ KÍCH
THÍCH NÃO SÂU
1. 2. Đối tượng: Bác sĩ đã có bằng sau
đại học chuyên khoa