Y khoa Ykhoa, y học, y tế, kiến thức, lâm sàng, cận lâm sàng, chẩn đoán, điều trị, phác đồ, diễn đàn y khoa, hệ sinh thái y khoa online, mới nhất và đáng tin cậy.
TỪ BS VIỆT NAM THÀNH BS MỸ
Có vài bạn hỏi tôi kinh nghiệm học USMLE để xin vào nội trú ở Mỹ, gần đây tôi lại mentor vài bạn đang muốn học cái này. Để khỏi phải trả lời nhiều lần và hy vọng giúp chút gì cho mấy bạn trẻ đang dấn bước trên con đường gian nan này, nên tui viết bài này
Trước hết, xin nói rõ đây là kinh nghiệm của bản thân tôi theo cách học phù hợp với riêng tôi, bạn tham khảo thấy gì hay thì áp dụng, đúng với tôi chưa chắc đúng với bạn.
Hồi mới qua Mỹ cuối năm 2004, sau khi nộp hồ sơ xin chứng chỉ ECFMG, là chứng chỉ cho những người học y khoa ở nước ngoài muốn tiếp tục làm việc ở Mỹ, tôi bắt đầu học luyện thi USMLE. Sau khi bạn nộp hồ sơ xin chứng chỉ ECFMG, bạn phải hoàn thành các kỳ thi USMLE step 1, step 2 CK (Clinical Knowledge) và Step 2 CS (Clinical Skill) mới xin vào nội trú được. Bạn phải hoàn thành các kỳ thi này trong 7 năm, nếu không phải làm lại từ đầu.
Thời gian đầu qua không có chuyện gì làm, nằm nhà thất nghiệp, tui lên amazon với ebay mua một mớ sách của Kaplan, một bộ sách tham khảo theo từng chủ đề, Step Up, First Aid gì tui đều có đủ. Gần 6 tháng trời, tui ở nhà trông con và ôm mấy cuốn sách nhai tới nhai lui, chán còn hơn ăn cơm nếp. Sau gần 6 tháng, tui xem lại thì giật mình thấy học khúc sau thì quên mất khúc đầu, học kiểu này chắc 10 năm nữa cũng không dám đi thi, thế là đành nghiên cứu cách khác vậy.
Năm đầu tiên qua Mỹ nó stress kinh khủng, đang làm bs ì xèo ở VN, qua đây nằm nhà trông con, không xèn, không việc làm, người ta nói thì nghe chữ được chữ không, có lúc tôi muốn về VN quách cho rồi.
Ở nhà quá chán, tôi lò mò đi nộp đơn xin làm culi ở Target (giống Walmart vậy), người phỏng vấn coi hồ sơ, nói chuyện với tôi 10 phút rồi từ chối, tôi hỏi tại sao thì ảnh nói là tôi quá dư điều kiện (overqualified) để làm culi nên không nhận được vì cho rằng tui sẽ không trụ lại lâu mà chỉ muốn làm tạm qua vài con trăng thôi. Tôi ra về lầm bầm chửi thề, tự hứa sẽ không khoe cái bằng bs có tiếng mà không miếng này nữa.
Tôi nộp đơn xin việc ở bv Parkland ở Dallas, bv này lớn khủng khiếp cũng là nơi cố tổng thống Kennedy tử nạn, lúc đó có khoảng 8000 người làm trong đó, xin làm nurse aid, nói kiểu bình dân là đi phụ y tá chùi đít bệnh nhân thôi. Họ gọi tôi hỏi tôi có bằng hành nghề không, tôi chưng hửng hỏi bằng gì, họ bảo bằng nurse aid. Tôi kêu trời, xứ sở gì mà nurse aid cũng phải có bằng. May sao họ bảo là đang cần một thông dịch tiếng Việt trong bv, nếu mày muốn thì nộp đơn xin. Tôi mừng húm, nộp đơn, trải qua hai lần thi tiếng Anh và tiếng Việt, đậu trên 80% và được nhận vào làm.
Công việc này thay đổi cuộc đời tôi ở Mỹ, nhờ nó mà tôi cân bằng tâm lý, hoà nhập vào cuộc sống ở một xã hội mới, có bạn bè mới, và nhất là giúp tôi sử dụng tiếng Anh thành thạo trong giao tiếp hàng ngày. Thật lòng mà nói hồi mới đi làm thông dịch, người ta nói 10 thì tui hiểu có phân nửa thôi, nhưng nhờ có kiến thức y khoa nên cũng đoán ra phần còn lại. Sợ nhất là đi thông dịch cho người da đen và ấn độ, họ nói khó nghe vô cùng, tới giờ mà nhiều khi còn hổng hiểu họ nói gì.
Trở lại chuyện học, kiến thức phải học thì bao la, học hoài mà không xong, cũng không biết cái nào quan trọng phải nhớ, nên tôi đổi phương pháp. Thay vì ngồi nhai như bò nhai rơm, tui dùng bộ câu hỏi của USMLE World và Kaplan, ngồi làm từng câu một. Câu nào dễ mà mình đã biết thì thôi, câu nào làm sai, không hiểu thì đọc đi đọc lại phần giải thích các câu trả lời thật kỹ, vẫn không hiểu thì đem các sách tham khảo ra mà đọc, vẫn không thoả mãn thì lên online, vào thư viện đọc tiếp. Tôi nghĩ như vậy có hiệu quả hơn vì bộ câu hỏi đã chọn lọc những phần quan trọng cần phải nhớ rồi.
Tôi dùng 3 tháng để học step 1, mỗi ngày khoảng 3 giờ rồi đi thi, may sao tôi đậu không thấp cũng không quá cao (92). Thừa thắng xông lên, tôi học step 2 CK cũng mất 3 tháng và thi đậu.
Tới step 2 CS, theo lời khuyên của một người đi trước, tôi theo học một khoá học 5 ngày của Kaplan để thực tập test này. Lý do là do cách đào tạo khác nhau nên những bs từ VN sẽ hay phạm những lỗi như không rửa tay trước khi khám bệnh nhân, không che chắn bệnh nhân khi khám, trả lời kiểu như tôi nghĩ chị bị ung thư, hay đưa ra chẩn đoán vội vã,… Test này chủ yếu là về kỹ năng lâm sàng và giao tiếp (bedside manner) chứ kiến thức thì cũng không có gì khó. Tôi chẳng có ôn thi gì mà chủ yếu học khoá này và ôn lại những trường hợp lâm sàng hay gặp. Khoá học 5 ngày rất hữu ích và giúp bạn có rất nhiều kinh nghiệm thực tế, họ còn có một kỳ thi thử trong ngày cuối, khó hơn kỳ thi thật. Họ bảo nếu bạn đậu kỳ thi này thì sẽ đậu kỳ thi thật. Khoá học khá đắt, tôi trả hơn 2300 USD vào thời điểm đó, nhưng đáng tiền. Tôi đậu step 2 CS không khó khăn gì.
Sau đó thì tôi xin vào nội trú.
Step 3 thì tôi thi trong lúc đang làm nội trú, chủ yếu vì không biết có vào nội trú được hay không nên không muốn bỏ tiền để đi thi, nhưng có người thi luôn trước khi vào nội trú.
Tôi có vài lời khuyên cho các bạn đang nhắm nhe con đường này
– Nếu đang ở Mỹ, bạn nên dấn thân ra ngoài, đừng nên chỉ ngồi nhà học, kiếm việc gì làm, thiện nguyện cũng được, làm kiếm tiền cũng được, làm trong môi trường y khoa càng tốt. Điều cốt yếu là đừng chui vô mấy chỗ toàn nói tiếng Việt là được. Ra ngoài giúp bạn rất nhiều chuyện, từ ngôn ngữ đến kinh tế, hoà nhập văn hoá. Tôi nhận thấy trở ngại lớn nhất (hay thua thiệt) của bs VN là ngôn ngữ, kém hoà nhập văn hoá và môi trường làm việc ở Mỹ chứ không phải là chuyên môn.
– Bạn nên học sao để thi điểm khá cao và một lần là đậu, vừa đủ đậu hay thi mấy lần mới đậu hay bị loại từ vòng ngoài. Các chương trình nội trú đều có tiêu chuẩn sàng lọc, nếu không đủ chuẩn là tự nhiên bị loại, cũng chẳng ai xem tới hồ sơ của mình. Thời điểm tốt nghiệp trường y cũng là một tiêu chuẩn, những người đã tốt nghiệp trên 10 năm thì rất khó xin nội trú
– Thời điểm bắt đầu xin nội trú là đầu tháng 9, bạn nên sắp xếp sao để hoàn thành các kỳ thi cần thiết và các hồ sơ cần thiết như personal statement, thư giới thiệu đã sẵn sàng trước thời điểm này. Đó là vì các chương trình có quota cho số lượng bs sẽ phỏng vấn, họ chỉ phỏng vấn thêm nếu thấy không đủ ứng viên tốt mà thôi, nên nếu bạn nộp trễ thì dễ bị bỏ qua dù hồ sơ có tốt đi nữa. Tôi đã phạm lỗi này nên mất một năm chờ đợi, năm đầu nộp vào cuối tháng 11, chỉ có 1 phỏng vấn, năm sau nộp sớm nên có gần 10 phỏng vấn và prematch vào nội trú.
– Bạn nên tìm các chương trình nội trú nào thân thiện với bs nước ngoài (IMGs). Bạn có thể liên lạc trực tiếp, tôi lúc đó đi vô website từng chương trình, thấy cái nào có bs nội trú từ nhiều nơi trên thế giới, từ nhiều trường trên thế giới thì nhào vô. Đi phỏng vấn họ hỏi tôi tại sao chọn chương trình này, tôi cũng trả lời thật thà như vậy thôi.
– Đi phỏng vấn nên có tính chuyên nghiệp cao, đúng giờ, thân thiện, tự tin, là chính mình là được.
Chuyện học USMLE của tôi có vậy thôi, là kinh nghiệm của riêng tôi, hy vọng có ích cho các bạn trẻ.
Lời quê chấp nhặt dông dài
Mua vui cũng được một vài trống canh.
Nguồn: Bs Hung Truong
