Y khoa Ykhoa, y học, y tế, kiến thức, lâm sàng, cận lâm sàng, chẩn đoán, điều trị, phác đồ, diễn đàn y khoa, hệ sinh thái y khoa online, mới nhất và đáng tin cậy.
ĐÁI THÁO ĐƯỜNG THAI KỲ
1. ĐỊNH NGHĨA
ĐTĐTK là tình trạng đường huyết cao lần đầu tiên trong thời gian mang thai, không có bằng chứng ĐTĐ type 1, type 2 trước đó. Bệnh thường ít biểu hiện triệu chứng, khó phát hiện và thường mất sau sinh 6 tuần.
Bệnh có thể gây ra mức đường huyết cao mà không có khả năng gây ra vấn đề cho bản thân, nhưng có thể đe dọa sức khỏe của thai nhi.
Chiếm 3-7% trên tổng số phụ nữ có thai.
2. NGUYÊN NHÂN
Trong thời gian mang thai, nhau thai sản xuất nhiều kích thích tố giảm tác động Insulin ở mô (chất hạ đường huyết) do đó làm tăng lượng đường trong máu. Lưu ý là độ cao vừa phải của đường trong máu sau bữa ăn là bình thường trong khi mang thai.
Bệnh ĐTĐTK thường phát triển trong nửa cuối của thai kỳ khi mà nhau thai phải sản xuất nhiều kích thích tố hơn nữa để đảm bảo sự phát triển hoàn thiện của bào thai. Tuy nhiên lượng đường cao sẽ ảnh hưởng đến mức độ phát triển của trẻ.
3. NHÓM ĐỐI TƯỢNG CÓ NGUY CƠ
a. Tiền sử:
– Từng bị ĐTĐTK
– Tiền sử sảy thai liên tiếp không rõ nguyên nhân
– Sinh con trên 4kg
– Sinhcon trước có dị tật bẩm sinh
– Gia đình có người ĐTĐTK hoặc ĐTĐ type 2
b. Tình trạng thai kỳ lần này
– Có triệu chứng ăn nhiều, uống nhiều, tiểu nhiều, nhiễm nấm
– Tăng cân nhiều và nhanh >20kg
– Mẹ lớn hơn 35 tuổi, thai to
4. HẬU QUẢ
a. Đối với mẹ
– Nguy cơ mổ lấy thai cao
– Dễ tăng huyết áp, phù tay, phù chân, tiền sản giật
– Nhiễm trùng tiểu
b. Đối với con
– Thai to, sinh khó, dễ chấn thương khi sinh (đường huyết của mẹ cao -> đường huyết của thai cao -> tăng tiết insulin ở thai -> kích thích thai phát triển to)
– Nguy cơ sinh non
– Hạ đường huyết
– Dị tật bẩm sinh thần kinh, tiết niệu, tim mạch (thường ĐTĐ ở giai đoạn sớm của thai kỳ liên quan đến tỉ lệ thai nhi dị tật bẩm sinh)
5. TẦM SOÁT VÀ CHẨN ĐOÁN
2 PHƯƠNG PHÁP:
Phương pháp 1 bước (one-step strategy)
Thực hiện nghiệm pháp dung nạp glucose đường uống 75g đo nồng độ glucose huyết tương lúc đói và tại thời điểm 1 giờ, 2 giờ, ở tuần thứ 24-28 của thai kỳ
Phương pháp được thực hiện buổi sáng, nhịn đói ít nhất 8 giờ
Chẩn đoán ĐTĐTK khi thỏa mãn 1 trong các giá trị sau:
– Go≥92mg/dl (5,1 mmol/l)
– Nồng độ Glucose huyết tương thời điểm 1 giờ sau ăn ≥ 180mg/dl (10 mmol/l)
– Nồng độ Glucose huyết tương thời điểm 2 giờ sau ăn ≥153mg/dl (8.5 mmol/l)
Phương pháp 2 bước (two-step strategy)
– Bước 1: Thực hiện nghiệm pháp uống glucose 50g hoặc uống tải glucose 50 gam (glucose loading test: GLT) trước đó không nhịn đói, đo glucose đường máu tại thời điểm 1 giờ, ở tuần thứ 24-28 của thai kỳ Nếu mức G1 có giá trị 130 mg/dL, 135 mg/dL, hoặc 140 mg/dL (7,2 mmol/L, 7,5 mmol/L, 7,8 mmol/L) tiếp tục với nghiệm pháp dung nạp glucose đường uống 100g.
– Bước 2: Thực hiện nghiệm pháp dung nạp glucose đường uống 100g (100-g OGTT): Bệnh nhân nhịn đói, uống 100 gam glucose pha trong 250-300 ml nước, đo Go, G1, G2, G3 Chẩn đoán ĐTĐTK khi ít nhất có 2 trong 4 giá trị ở bảng sau
Bảng 1: Tiêu chuẩn chẩn đoán đái tháo đường thai kỳ đối với phương pháp 2 bước
Ngoài ra cần phải Kiểm tra lượng đường trong máu sau khi sanh con
Để chắc chắn rằng lượng đường trong máu đã trở lại bình thường sau khi em bé được sinh ra, bác sĩ sẽ kiểm tra lượng đường trong máu sau khi sinh và một lần nữa trong sáu tuần để có những hướng tầm soát và điều trị cần thiết
Nguồn:
Bệnh đái tháo đường thai kỳ, Ths.Bs Phạm Hữu Thái
Chẩn đoán và điều trị Đái Tháo Đường Thai Kỳ, Ths. Bs. Nguyễn Quang Bẩy
—————————————————-
“Y LÂM SÀNG là dự án mới, hàng ngày mang đến những case lâm sàng hay. Hy vọng mang lại những thông tin và kiến thức bổ ích cho các bạn sinh viên Y Khoa”.
Chúng tôi hoạt động hoàn toàn phi lợi nhuận, chỉ mong muốn tin bài được lan rộng đến mọi người. Nếu muốn ủng hộ chúng tôi, bạn hãy mời mọi người thích page theo hướng dẫn này nhé https://i.imgur.com/7jZxc5e.png
—————————————————-
Xem case lâm sàng hay tại địa chỉ: https://ykhoa.org/category/chuyen-de/ca-lam-sang
Tải ebook Y khoa miễn phí tại: https://ykhoa.org/category/ebook
Tra cứu Uptodate miễn phí tại: https://ykhoa.org/uptodate
Tham gia cùng làm việc tại địa chỉ: https://forms.gle/cQ5M7AdaesKCTcjt9
