[ COVID-19 ] vi rút Vũ Hán ” xổng chuồng” – đưa tin giả tội không kém bằng tạo tin giả

BS. TRẦN VĂN PHÚC

VI RÚT VŨ HÁN “XỔNG CHUỒNG”
đưa tin giả tội không kém gì tạo ra tin giả
==========================

Hôm qua, nhiều người quá lo lắng hỏi tôi về bài viết: “Chính phủ Nga chính thức công bố: Virus viêm phổi Vũ Hán là “nhân tạo”, biến thể đa dạng và không thể chữa khỏi”. Trong số những người lo lắng đó, có cả những bác sĩ, thậm chí có bác sĩ từng tốt nghiệp nội trú cũng dẫn đường link bài viết này cùng với lời than thở lo âu.

Để trả lời cho thắc mắc này thật đơn giản!

Các bạn cần phải biết cách phân biệt các trang tiếng Việt: báo chí, website, hay các trang mạo danh.

Phân biệt báo chí bằng cách, bạn chỉ cần kéo xuống chân trang, sẽ thấy dòng “Giấy phép Số xyz/GP-BTTTT do Bộ Thông tin và Truyền thông cấp ngày… tháng… năm…”, nghĩa là trang báo được Bộ Thông tin Truyền thông quản lí và cấp giấy phép.

Phân biệt Website, bạn cũng kéo xuống chân trang, sẽ thấy dòng “Giấy phép Số xyz/GP-TTĐT do Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh thành ABC cấp ngày… tháng… năm…”. Nghĩa là trang tin điện tử, Website được Sở Thông tin và Truyền thông quản lí và cấp phép.

Phân biệt trang mạo danh, cũng bằng cách kéo xuống chân trang, không thấy ghi giấy phép; đây là các trang mạng xã hội ví dụ như Blog các loại đã bị hack code để làm lại hình thức giao diện, giống hệt như báo chí. Các trang này thường đăng tải tin giả, nhằm mục đích câu view, từ đó tăng hạng traffic rank để kiếm tiền từ nhà mạng.

Tôi đã kiểm tra những trang đăng bài viết trên, đến thời điểm hiện tại, toàn bộ những trang tôi vào đều là Blog đã hack code để giả mạo, không có bất cứ trang nào do Bộ TTTT hay Sở TTTT quản lí và cấp phép. Như vậy, bài viết mà các bạn lo lắng, sợ hãi là không đáng tin cậy, không đáng đọc.

Về các trang nước ngoài, kiểm tra một thông tin xem có phải là tin giả, hay giá trị của thông tin đó đến đâu, đòi hỏi người đọc phải biết sử dụng nhiều bộ lọc hơn. Ví dụ như thông tin đó có phải là các hãng tin quốc tế có uy tín hay không, người viết hay người phát ngôn có phải là nhân vật có uy tín hay không, dựa vào các chỉ số như hệ số trích dẫn, H-index, if, im… hoặc sử dụng các công cụ phát hiện và loại trừ tin giả.

Tin giả các nhà khoa học Nga chính thức tuyên bố vrrus gây viêm phổi Vũ Hán là “nhân tạo”, bản chất đây là thứ “vi rút” gây ra “dịch bệnh corona” trên mạng, làm cho rất nhiều người hoảng sợ. Vi rút tin giả này là biến thể của vi rút tin giả đầu tiên gọi là thuyết âm mưu đại dịch COVID-19 là do phòng thí nghiệm an toàn sinh học cấp 4 (BSL–4) ở Vũ Hán làm “xổng chuồng” mầm bệnh SARS-CoV-2.

Thuyết âm mưu này liên tục được Thượng nghị sĩ Mĩ Tom Cotton nhắc đi nhắc lại.

Mạng xã hội, một số báo chí cả quốc tế lẫn Việt Nam, đều đưa tin về phát biểu của Thượng nghị sĩ Cotton. Nhưng thuyết này đã bị nhiều chuyên gia Mĩ bác bỏ ngay từ đầu. Giới khoa học quốc tế cũng đã có hàng loạt nghiên cứu, phân tích trình tự bộ gen của SARS-CoV-2 và khẳng định không có chứng cớ nào về sự can thiệp của con người vào bộ gen ấy.

Sáng nay, 27 nhà khoa học y tế công cộng quốc tế đã công bố một bức thư trên Tạp chí Lancet uy tín nhất thế giới, khẳng định vi rút gây dịch bệnh COVID-19 có nguồn gốc từ động vật hoang dã, đồng thời bác bỏ thuyết âm mưu cho rằng vi rút có nguồn gốc từ con người tạo ra. Tôi muốn nhấn mạnh rằng, 27 nhà khoa học quốc tế này, không có ai là người Trung Quốc trong số đó.

Tôi xin tạm dịch sơ qua toàn văn bức thư:

“Chúng tôi, các nhà khoa học y tế công cộng đã theo dõi sát sao sự xuất hiện của bệnh gây ra bởi vi rút corona chủng mới năm 2019 (COVID-19) và rất quan tâm về tác động của nó đối với vấn đề sức khỏe và phúc lợi toàn cầu. Chúng tôi đã theo dõi các nhà khoa học, các chuyên gia y tế công cộng và chuyên gia y tế Trung Quốc, đặc biệt, họ đã làm việc siêng năng và hiệu quả để nhanh chóng xác định mầm bệnh gây ra ổ dịch này, đưa ra các biện pháp quan trọng để giảm tác động của nó và chia sẻ kết quả nghiên cứu một cách minh bạch với cộng đồng y tế toàn cầu. Nỗ lực này rất đáng chú ý.

Chúng tôi đồng kí kết tuyên bố này để đoàn kết với tất cả các nhà khoa học và chuyên gia y tế ở Trung Quốc, những người tiếp tục cứu sống và bảo vệ sức khỏe toàn cầu trong thử thách bùng phát COVID-19. Tất cả chúng ta đều ở trong đó, cùng với các đối tác Trung Quốc là những người đi đầu, chống lại mối đe dọa vi rút chủng mới này.

Việc chia sẻ dữ liệu nhanh chóng, công khai và minh bạch về ổ dịch này hiện đang bị đe dọa bởi những tin đồn và thông tin sai lệch xung quanh nguồn gốc của nó. Chúng tôi đứng cùng nhau để lên án mạnh mẽ các thuyết âm mưu cho rằng COVID-19 không có nguồn gốc tự nhiên. Các nhà khoa học từ nhiều quốc gia đã công bố và phân tích bộ gen của SARS-CoV-2 và họ kết luận một cách áp đảo rằng vi rút corona này có nguồn gốc từ động vật hoang dã, cũng như có rất nhiều mầm bệnh mới nổi khác. Điều này còn được hỗ trợ thêm bởi một lá thư từ các chủ tịch của Viện Hàn lâm Khoa học, Kỹ thuật và Y học Quốc gia Hoa Kỳ dựa trên các cộng đồng khoa học mà họ đại diện. Các thuyết âm mưu không làm gì khác ngoài việc tạo ra sự sợ hãi, tin đồn và định kiến gây nguy hiểm cho sự hợp tác toàn cầu của chúng ta trong cuộc chiến chống lại vi rút này. Chúng tôi ủng hộ lời kêu gọi của Tổng giám đốc WHO để thúc đẩy bằng chứng khoa học và thống nhất về thông tin sai lệch và đồn đoán. Chúng tôi muốn bạn, các chuyên gia khoa học và y tế của Trung Quốc, biết rằng chúng tôi sát cánh cùng bạn trong cuộc chiến chống lại vi rút này.

Chúng tôi mời những người khác cùng tham gia hỗ trợ các nhà khoa học, chuyên gia y tế công cộng và chuyên gia y tế của Vũ Hán và trên khắp Trung Quốc. Đứng với các đồng nghiệp của chúng tôi trên tiền tuyến!

Chúng tôi cùng đồng lòng bày tỏ quan điểm. Để thêm hỗ trợ của bạn cho tuyên bố này, chúng tôi cùng kí tên trực tuyến. Chúng tôi tuyên bố không có lợi ích cạnh tranh về tuyên bố này.”
==========

P/s: Tin giả và thuyết âm mưu là cặp “vi rút” song sinh tật nguyền, có tốc độ lan truyền chóng mặt trên mạng xã hội, tạo nên thứ dịch bệnh sợ hãi gây hại không nhỏ đến công việc phòng chống dịch bệnh. Cặp vi rút đó đủ sức phá hoại bộ não của bất cứ ai thiếu sự tỉnh táo, thiếu tri thức, yếu kém về khả năng miễn nhiễm những thứ tin độc hại; nếu không ngăn chặn nó có thể làm sụp đổ cả một hệ thống y tế hùng mạnh, sụp đổ cả một quốc gia cho dù đó là cường quốc, gây khủng hoảng kinh tế, xã hội và chính trị sâu sắc.