Y khoa Ykhoa, y học, y tế, kiến thức, lâm sàng, cận lâm sàng, chẩn đoán, điều trị, phác đồ, diễn đàn y khoa, hệ sinh thái y khoa online, mới nhất và đáng tin cậy.
Hôm nay thấy có một bé ngộ độc acetaminophen nặng vì được cho thuốc theo liều người lớn. Bé 27 tháng này có thể mất mạng nếu không được ghép gan kịp thời. Thuốc này có thể nói là thuốc thông dụng nhất của trẻ em, ai cũng nên biết cách dùng sao cho an toàn.
Con nít không phải là người lớn thu nhỏ, nên dùng thuốc phải rất cẩn thận.
LIỀU THUỐC ACETAMINOPHEN (Paracetamol)
Sơ sinh < 1 tháng
10-15 mg/kg, uống mỗi 6-8h, tối đa 60mg/kg/ngày từ tất cả mọi nguồn
Trẻ nhỏ tới 11 tuổi
10-15 mg/kg, uống mỗi 4-6 giờ, tối đa 75/mg/kg/ngày. Không uống hơn 1g/4h và 4g/ngày từ tất cả mọi nguồn
Từ 12 tuổi trở lên
325-650mg mỗi 4-6 giờ. Không uống hơn 1g/4h và 4g/ngày từ tất cả mọi nguồn
LIỀU THUỐC IBUPROFEN
< 6 tháng: không dùng vì nguy cơ xuất huyết tiêu hoá và tổn thương thận.
6 tháng- 11 tuổi: 5-10 mg/kg mỗi 6-8 giờ. Tối đa 40 mg/kg/ngày. Uống với thức ăn vì gây xót ruột.
>12 tuổi: 200-400mg mỗi 4-6 giờ. Tối đa 1200 mg/ngày
Tuy nhiên tính liều như vầy cũng khá phức tạp, phải tính liều mg trên cân nặng, sau đó phải chuyển sang liều mL dựa trên nồng độ thuốc, nếu ai không làm thường xuyên hoặc không giỏi tính toán hay bị nhầm.
Có một cách tính nhanh rất hữu ích có thể dùng cho cả acetaminophen và ibuprofen
CÁCH TÍNH LIỀU ĐƠN GIẢN CHO ACETAMINOPHEN VÀ IBUPROFEN
Tính liều theo cân nặng nhiều khi cũng không dễ nếu không quen, có một cách tính rất nhanh và đơn giản cho hai loại thuốc này:
Acetaminophen 160mg/5ml và Ibuprofen 100mg/5ml, cách tính này sẽ KHÔNG ĐÚNG nếu áp dụng cho nồng độ thuốc khác
IBUPROFEN
Cân nặng tính bằng kg chia đôi, nếu là số lẻ thì làm tròn xuống số nhỏ hơn, đó là số ml cần cho 1 liều (làm tròn số nhỏ nhằm phòng ngừa quá liều).
Ví dụ bé cân nặng 13kg, chia hai là 6,5, như vậy bé sẽ cần 6 ml Ibuprofen cho mỗi liều.
Tương tự nếu cân nặng không tròn số thì làm tròn xuống số nhỏ mà tính cho an toàn (13.5kg thì dùng 13 mà tính)
ACETAMINOPHEN
Cách tính tương tự như vậy nhưng thay vì dùng đúng cân nặng thì trừ bớt 1 kg rồi chia đôi, đó là số mL cho mỗi liều. Ví dụ bé cân nặng 13kg thì liều acetaminophen cho mỗi lần là
(13-1)/2 = 6mL
Cách tính này sẽ ra khoảng 14-15mg/kg đối với acetaminophen và 9-10mg/kg với ibuprofen.
Từ 40kg trở lên không cần dùng cách này mà dùng liều như người lớn.
PHÒNG NGỪA QUÁ LIỀU THUỐC HẠ SỐT
– Chỉ dùng khi cần, không nên dùng phòng ngừa hạ sốt.
– Luôn đọc kỹ hướng dẫn sử dụng cho tất cả các loại thuốc
– Nên tính trước liều của con để khi cần thì có sẵn, không lúng túng tính nhầm.
– KHÔNG UỐNG hai thuốc có thành phần hạ sốt cùng lúc vì có nguy cơ quá liều, một số thuốc cảm ho có sẵn thành phần hạ sốt trong đó, nếu uống thêm thuốc sốt sẽ thành uống gấp đôi. (coi hình chai thuốc Mucinex sẽ rõ)
– Tuyệt đối không uống quá liều được khuyến cáo.
– Nếu là thuốc nước, nên đo chính xác bằng dụng cụ đo lường, không nên nhắm chừng.
– Nên ghi lại liều lượng, số lần thuốc con đã uống
– Thuốc nên để ngoài tầm với của con, đóng chặt nắp.
– Không cần uống ibuprofen và acetaminophen cùng lúc để hạ sốt
Nhân viên y tế phải nên hướng dẫn cụ thể rõ ràng liều thuốc cho người nhà.
Sinh viên thực tập với tui, chuyện trước hết là học viết một cái toa rõ ràng, đúng tiêu chuẩn rồi học gì thì học.
Khi hướng dẫn liều thuốc, tui luôn ghi xuống rõ ràng vào một tờ giấy cho cha mẹ, không chỉ nói miệng.
Ngộ độc paracetamol không phải chuyện đùa.
#adminJames
Nguồn: Bs Hung Truong
CẢM ƠN BÀI VIẾT RẤT HAY VÀ CẦN THIẾT CỦA BS HUNG TRUONG
