[COVID-19] Virus Corona từ đâu đến? Có thể lây từ mẹ qua con? Và những dấu hiệu tốt từ con số thống kê hay chúng ta đang ở bờ vực của đại dịch?

Lê Minh Thư 23/02/2020 Chuyên đề, COVID-19 578 Lượt xem

Rate this post

VIRUS CORONA TỪ ĐÂU ĐẾN? CÓ THỂ LÂY TỪ MẸ QUA CON? VÀ NHỮNG DẤU HIỆU TỐT TỪ CON SỐ THỐNG KÊ HAY CHÚNG TA ĐANG Ở BỜ VỰC CỦA ĐẠI DỊCH?

BS. HUYNH WYNN TRAN

====================

# Virus Sars-Cov-2 từ đâu đến?
– Một vài quý vị hỏi tôi con virus này có phải là Trung Quốc sản xuất ra để làm vũ khí sinh học, quý vị khác hỏi tôi là con này từ đâu ra. Hôm nay, có một vài nghiên cứu tôi có thể chia sẻ với quý vị về nguồn gốc con virus này.
– Một bài nghiên cứu đăng trên NPR (1) cho thấy dơi là nơi trú ẩn của khoảng 400 loại Coronavirus. Nghiên cứu này thực hiện tại Malaysia cách đây vài năm, khi đó, các quan sát cho rằng các loại Coronavirus khó mà truyền bệnh qua người vì virus cần vật trung gian. Tuy nhiên, khi cấy virus corona trong phòng thí nghiệm trực tiếp trên tế bào người thì các nhà nghiên cứu ngạc nhiên khi thấy coronavirus (giống như SARS) có thể nhiễm tế bào người.
– Sau đó, một nhóm các nhà khoa học, sau khi phân tích gen của Sars-Cov-2, đã đăng tuyên bố trên tạp chí y khoa nổi tiếng Lancet, khẳng định Sars-Cov-2 có nguồn gốc từ tự nhiên và không phải do người làm ra (2).
– Ngày 2/6/2020/ Giám đốc Viện Hàn Lâm Y Khoa, Khoa Học Kỹ Thuật Hoa Kỳ (National Academies of Sciences, Medicine, and Engineering) cũng gửi thư xác nhận khả năng Sars-Cov-2 là từ loài dơi (3). Tôi cũng vào ngân hàng GISAID để xem phân nhánh virus và gen của Sars-cov-2 và tôi thấy có sự giống nhau giữa Sars-cov-2 và dơi hay tê tê (4).

– Trong một nghiên cứu khác khi so sánh cấu trúc gen của SARS, MERS, và Sars-cov-2, BS Jiang và đồng nghiệp chỉ ra chỉ có 5 gốc nucleotide khác biệt trong tổng số 29,800 nucleotides giữa 3 chủng virus (5). Cụ thể hơn, BS Jiang phát hiện protein phụ (accessory protein) 8a thiếu vắng trong chủng virus mới Sars-cov-2. Bài báo cũng chỉ ra protein cấu trúc (structural protein) khá giống giữa các loại coronavirus trong khi protein phụ là điểm khác biệt giữa chúng.

– Tóm lại, Sars-Cov-2 nhiều khả năng là từ thiên nhiên, và đặc biệt là loài dơi hay tê tê.

# Số case Covid-19 mới tăng vọt, rồi lại giảm tại Trung Quốc

– Theo số liệu của Worldometer, tổng số ca mắc bệnh tiếp tục tăng trên toàn thế giới, gần 80k, số tử vong hơn 2.2k, và số bệnh nhân phục hồi cũng gần 20k. Tôi cũng đã nói ở những lần trước là những con số này có thể là thấp hơn con số thực tế. Điểm thú vị trong lần cập nhật này là tổng số ca mắc bệnh mới mỗi ngày tại Trung Quốc thì có xu hướng giảm dần, kể từ ngày 12 tháng 2 và con số ca đang mắc bệnh (active cases) đang có dấu hiệu giảm dần.

– Lần update trước (#8) tôi có giải thích số lượng case tăng đột biến ngày 12 tháng 2 là do phía Trung Quốc thay đổi cách chẩn đoán. Trước ngày 12 tháng 2, chẩn đoán Covid-19 bằng xét nghiệm PCR, vào ngày 12 tháng 2 thì dùng cả PCR và chẩn đoán lâm sàng + kết hợp hình ảnh chụp CT nên số ca tăng đột biến. Cách đây 2 ngày, Trung Quốc lại thay đổi cách chẩn đoán mới, dùng lại phương pháp PCR để làm tiêu chí chẩn đoán nên số liệu các ca mới mắc bệnh lại giảm xuống (6). Cách làm này của Trung Quốc khiến các nhà khoa học không hiểu nổi và khiến các tính toán dịch bệnh càng khó khăn hơn.

– Trong khi đó, tổng số ca mới ngoài Trung Quốc đang có dấu hiệu tăng lên mỗi ngày, với hơn 1,300 ca. Nhìn chung, nếu những con số này chính xác thì chúng ta có thể thấy là dịch bệnh tại Vũ Hán và Hồ Bắc đang dần dần được khống chế (giảm ca mới), trong khi virus bắt đầu phát tán ra khắp nơi trên thế giới (tăng ca mới).

– Nhìn số lượng ca đang mắc bệnh (active case) đang chững lại và có dấu hiện đi xuống có thể cho chúng ta chút hy vọng về dịch đang có dấu hiện giảm dần tại TQ nhưng những nước khác dịch đang lan rất nhanh.

# Thế giới gần hơn với đại dịch Pandemic?
– Hàn Quốc đã có 430 case, và Ý đã có 55 ca, phải đóng cửa 10 làng. BS Anthony Pauci từ Viện Sức Khoẻ Hoa Kỳ thì chúng ta đang ở bờ vực của đại dịch do sự phát tán quá nhanh của Covid-19 tại các nơi trên thế giới (11).

# Tình hình Covid-19 tại Mỹ với 35 ca nhiễm bệnh
– Tại Mỹ, trung tâm kiểm soát bệnh CDC đã bắt đầu chuẩn bị cho đại dịch Covid (Pandemic) bằng các thông báo khẩn đến các cơ quan y tế của tiểu bang, chuẩn bị dụng cụ và trang thiết bị, và liên kết với các bệnh viện để chuẩn bị đón dịch (7).

– Vấn đề là hiện nay các bệnh viện và phòng khám tại Mỹ đang quá tải với cúm mùa influenza, với 26 triệu người mắc bệnh, và khoảng 16,000 người chết năm nay (8) nên nếu có thêm một dịch bệnh khác chắc chắn sẽ rất vất vả cho các nhân viên y tế.

# Có cách nào để biết số ca thực sự bị nhiễm virus?
– Một quý vị hỏi tôi có cách nào để biết số ca thực sự bị nhiễm thay vì các test hiện nay. Câu trả lời là chúng ta có thể dùng test xét nghiệm kháng thể (antibodies) về con virus Sars-Cov-2. Nếu một bệnh nhân đã từng mắc bệnh Covid-19, dù là hết bệnh hay có triệu chứng, thì cơ thể sẽ sản sinh kháng thể đặc thù cho con virus này.

# Virus Sars-Cov-2 có lây từ mẹ qua con?
– Có một quý vị hỏi tôi câu này và cách đây vài hôm có bài báo JAMA có thể giúp chúng ta câu trả lời (9). Trong nghiên cứu này, các BS tìm ra 9 em bé từ 1 tháng tuổi đến 11 tháng tuổi mắc bệnh Covid-19 thông qua các xét nghiệm PCR trong số 31,211 bệnh nhân mắc bệnh từ ngày 12/8/2019 đến 2/6/2020 (con số cực kỳ thấp).

– Trong số này, có 4 bé bị sốt, 2 bị có triệu chứng cảm ho, 1 bé không có triệu chứng, và 2 bé không có thông tin về triệu chứng. Cả 9 bé đều có ít nhất 1 người thân mắc bệnh Covid-19, không bé nào nhập viện ICU hay có các biến chứng khác.

– CDC khuyến cáo là không có dữ liệu cho thấy sự lây truyền trực tiếp từ mẹ xuống con (vertical transmission) (10), mặc dù quá trình sinh con và tiếp xúc gần của em bé với người thân mắc Covid-19 sẽ tăng rủi ro mắc bệnh. Dựa vào bài, JAMA và CDC, chúng ta có thể cho rằng hiện nay truyền trực tiếp Sars-Cov-2 từ mẹ qua con là chưa được ghi nhận.

1. https://www.npr.org/…/new-research-bats-harbor-hundreds-of-…
2. https://www.thelancet.com/…/PIIS0140-6736(20)3041…/fulltext…
3. https://www.nationalacademies.org/…/NASEM%20Response%20to%2…
4. https://www.gisaid.org/epiflu-applicati…/next-sars-cov2-app/
5. https://www.the-scientist.com/…/scientists-compare-novel-co…
6. https://www.thehour.com/…/Confusion-mounts-over-China-s-cou…
7.https://www.usatoday.com/…/coronavirus-who-cont…/4829278002/
8. https://www.cdc.gov/…/b…/preliminary-in-season-estimates.htm
9. https://jamanetwork.com/journals/jama/fullarticle/2761659
10. https://www.cdc.gov/…/20…/specific-groups/pregnancy-faq.html

Y khoa Ykhoa, y học, y tế, kiến thức, lâm sàng, cận lâm sàng, chẩn đoán, điều trị, phác đồ, diễn đàn y khoa, hệ sinh thái y khoa online, mới nhất và đáng tin cậy.

[COVID-19] Virus Corona từ đâu đến? Có thể lây từ mẹ qua con? Và những dấu hiệu tốt từ con số thống kê hay chúng ta đang ở bờ vực của đại dịch?

VIRUS CORONA TỪ ĐÂU ĐẾN? CÓ THỂ LÂY TỪ MẸ QUA CON? VÀ NHỮNG DẤU HIỆU TỐT TỪ CON SỐ THỐNG KÊ HAY CHÚNG TA ĐANG Ở BỜ VỰC CỦA ĐẠI DỊCH?

Giới thiệu Lê Minh Thư

Bài liên quan

Check Also

Tirzepatide hàng tuần cải thiện đáng kể cân nặng và kiểm soát đái tháo đường ở bệnh nhân béo phì và đái tháo đường loại 2.