Khối u và nang là hai phương thức sinh trưởng khác nhau. Chúng có thể giống nhau về hình dạng nhưng nó có nguồn gốc khác nhau. Để xác định xem một người mang khối u hay nang, bác sĩ có thể sử dụng các kỹ thuật hình ảnh hoặc làm sinh thiết.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về sự khác biệt giữa nang và khối u. Chúng ta sẽ tìm hiểu những loại u và nang phổ biến nhất.

Định nghĩa u và nang

Nang là một túi mô bên trong chứa đầy những chất khác nhau có thể là chất lỏng hay chất khí trong khi u là một khối mô rắn.

Nang có thể hình thành bất cứ nơi nào trên cơ thể, bao gồm cả xương và các mô mềm. Hầu hết các nang không gây ung thư, mặc dù vẫn có một số trường hợp ngoại lệ. Nang khi chạm vào có cảm giác mềm, và ở một số người khi sờ nang có thể di động dễ dàng.

Các khối u cũng có thể phát triển hầu hết mọi nơi trong cơ thể. Chúng có xu hướng phát triển nhanh chóng và thường không di động khi chạm vào.

Có thể xuất hiện nang và u trong cùng một cơ quan.

Một số dạng u và nang thường gặp

Nang

Một số trong nhiều loại nang bao gồm:

• Nang vú (Breast cyst): Đây là những túi chứa đầy chất lỏng mà một người có thể dễ dàng di chuyển dưới da. Một người có nhiều nang này được gọi là bệnh u nang vú.

 

• Nang biểu mô (Epidermoid cyst): Những nang này phát triển trên lớp trên cùng của da, được gọi là lớp biểu bì. Chúng có thể hình thành trên cổ, ngực, lưng trên và bìu.
• Nang gan (Hepatic cysts): Nang gan phát triển trong gan, là ổ dịch hoặc máu nằm trong tổ chức gan

• U nang Pilar hay u nang bã nhờn (Pilar cysts): Những nang này hình thành trong các tế bào ở dưới cùng của nang lông. Chất lỏng dày đặc bên trong các nang thường chứa keratin, một chất cứng mà tế bào da sản xuất. U nang Pilar thường phát triển trên da đầu.

• Nang thận: Nang phát triển trong thận có thể do nước tiểu bị ứ lại vì một lý do nào đó
• U nang buồng trứng: Những nang này hình thành trên buồng trứng, thường vào khoảng thời gian rụng trứng. Chúng vô hại và thường không gây ra triệu chứng. Đôi khi chúng dẫn đến đau vùng chậu, đau lưng và đầy hơi.
• Ngoài ra còn có nhiều loại u nang khác, ít phổ biến hơn.

U

Các khối u có thể là lành tính hoặc ác tính. Các khối u lành tính thường phát triển ở một nơi và không lan rộng.

Các khối u ác tính phát triển ở một khu vực của cơ thể, sau đó lan sang những nơi khác. Cả hai khối u lành tính và ác tính khác nhau về kích thước.

Một số loại khối loại u:

• U tuyến (Adenomas): Chúng được hình thành mô biểu mô tuyến, bao phủ các cơ quan và tuyến. Ví dụ về các khối u này bao gồm polyp đại tràng, adenoma ống mật và adenoma gan. Chúng có thể là ung thư nhưng thường là lành tính.
• U xơ (Fibroids): Những khối u lành tính này phát triển trên các mô liên kết hoặc mô sợi. Chúng phát triển nhất thường trong, trên hoặc xung quanh tử cung.
• U mỡ (Lipoma): Những khối u mỡ này thường hình thành ở những người trên 40. Chúng thường mềm và nằm ngay dưới da. Chúng hầu như lành tính.

• Khối u ác tính: Chúng có thể phát triển bất cứ nơi nào trong cơ thể. Sarcoma, ví dụ, phát triển từ mô liên kết như tủy xương. Ung thư biểu mô (Carcinoma), một loại khối u ác tính phổ biến khác, chúng thường phát triển từ các tế bào biểu mô ở đại tràng, gan hoặc tuyến tiền liệt.

Các khối u có thể phát triển lớn đến mức đẩy vào các cơ quan lân cận, gây đau và các triệu chứng khác. Bác sĩ phẫu thuật thường sẽ loại bỏ các khối u lớn.

Tất cả các khối u có thể ung thư hóa thường được loại bỏ trừ khi không có khả năng loại bỏ hoặc nằm gần một cơ quan quan trọng mà phẫu thuật cắt bỏ có thể gây hại.

Chẩn đoán

Bác sĩ có thể sử dụng một số phương pháp chẩn đoán để phân biệt giữa khối u và nang. Họ sẽ bắt đầu bằng cách lấy tiền sử, sau đó họ sẽ khi nào các triệu chứng xảy ra và khi nào chúng nổi bật nhất.

Thời điểm gắn liền với các triệu chứng rất quan trọng. Ví dụ, nang có thể trở nên đáng chú ý hơn xung quanh kinh nguyệt, do sự dao động của hormone.

Bác sĩ cũng sẽ xem xét nang hoặc khối u nếu có thể. Họ sẽ xem xét vị trí, màu sắc, cảm giác khi chạm vào nó và liệu có bất kỳ chất nào thoát ra khỏi nó hay không.

Một bác sĩ có thể sử dụng siêu âm để kiểm tra một u nang hoặc khối u nằm sâu trong cơ thể. Hình ảnh siêu âm thường có thể cho thấy một khối u rỗng, chứa đầy chất lỏng hay tập hợp các tế bào.

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu sinh thiết, bao gồm loại bỏ khối u hoặc tế bào khỏi nó. Sinh thiết sẽ được gửi đến phòng thí nghiệm để thử nghiệm.

Khi nào đi khám bác sĩ

Mặc dù không phải tất cả các nang và khối u đều cần điều trị nhưng khi nó phát triển một cách nhanh chóng thì phải đi kiểm tra ngay:

Các triệu chứng nguy hiểm tiềm tàng khác bao gồm:

• Chảy máu tại chỗ
• Đau hoặc nhạy cảm
• Mất khả năng di động
• Không có khả năng thực hiện các hoạt động hàng ngày do khối u hoặc nang phát triển

Dưới đây là những kiến thức cơ bản mà chúng ta có thể dễ dàng nhận biết nang và u. Nhưng để biết chắc chắn, cần phải có sự can thiệp mà quan trọng nhất là sinh thiết. Đừng lo lắng khi có những khối lạ trên cơ thể, khi phát hiện bất thường chúng ta cũng không nên coi thường mà phải nhanh chóng đi kiểm tra sức khỏe.

——————————————————————————————————————————————————

Y LÂM SÀNG là dự án mới, hàng ngày mang đến những case lâm sàng hay. Hy vọng mang lại những thông tin và kiến thức bổ ích cho các bạn sinh viên Y Khoa”.

Xem case lâm sàng hay tại địa chỉ: https://ykhoa.org/category/chuyen-de/ca-lam-sang

Tải ebook Y khoa miễn phí tại: https://ykhoa.org/category/ebook

Tra cứu Uptodate miễn phí tại: https://ykhoa.org/uptodate

Tham gia cùng làm việc tại địa chỉ: https://forms.gle/cQ5M7AdaesKCTcjt9

————————————————————————————————————————————————-