I. MÔ TẢ

Tổn thương da gồm một tiểu động mạch trung tâm với nhiều nhánh mạch máu nhỏ toả ra xung quanh giống với hình ảnh chân nhện. Khi ấn vào dấu sao mạch biến mất; khi thả ra các nhánh mạch nhanh chóng đổ đầy máu từ tiểu động mạch trung tâm. Kích thước của dấu sao mạch dao động từ nhỏ như đầu kim đến 5mm đường kính.

II. NGUYÊN NHÂN

Thường gặp

• 10–15% ở người lớn và trẻ em khoẻ mạnh
• Bệnh gan do rượu
• Viêm gan siêu vi B và C
• Mang thai
• Sử dụng thuốc tránh thai và chế phẩm từ estrogen

Ít gặp

• Nhiễm độc giáp

III. CƠ CHẾ

Bằng chứng về sinh lý bệnh học còn thiếu sót nhiều. Một vài nghiên cứu về vấn đề này cho rằng, gia tăng estrogen huyết tương và chất P được cho là có liên quan đến hiện tượng giãn mạch và tân tạo mạch máu để hình thành dấu sao mạch. Hơn nữa, khi so sánh với dân số chung, tỷ lệ của estradiol huyết thanh trên testosterone tự do tăng lên ở bệnh nhân nam xơ gan.

IV. Ý NGHĨA

Sự xuất hiện của dấu sao mạch là một công cụ quan trọng để dự đoán mức độ xơ gan.

Một nghiên cứu của Romagnuolo và cộng sự đã dựa vào dấu sao mạch, số lượng tiểu cầu, lách to và sự biến thiên nồng độ albumin để tính toán tỷ số dự báo khả năng (likelihood ratio) của xơ gan/xơ hoá. Kết quả cho thấy:

• Sự hiện diện của dấu sao mạch có mối liên hệ quan trọng đến tình trạng viêm trung bình hoặc nặng, có ý nghĩa trong xơ gan.
• Sự hiện diện của dấu sao mạch và ferritin tăng cao là một dấu hiệu dự báo tốt của tình trạng viêm.
• Dấu sao mạch kèm với lách to hoặc tình trạng giảm tiểu cầu là những dấu hiệu dự báo tốt của tình trạng xơ hoá (gan).

Nguồn: Mechanisms of clinical signs. 1st Edition. Mark Dennis Wiliam Bowen Lucy Cho

Tham khảo bản dịch của nhóm “Chia sẻ ca lâm sàng”

Xem tất cả cơ chế triệu chứng tại: https://ykhoa.org/khoa-hoc/co-che-trieu-chung/