I. MÔ TẢ
Dấu bánh xe răng cưa là sự đề kháng đối với tầm vận động thụ động của một khớp, xảy ra từng hồi. Cứng cơ là dấu hiệu của tổn
thương ngoại tháp. Cứng cơ có ba đặc điểm:
1 Sự đề kháng độc lập với tốc độ (nghĩa là mức độ đề kháng đối với vận động cơ thụ động thì hằng định đối với vận động chậm hoặc nhanh).
2 Trương lực gập và duỗi bằng nhau.
3 Không liên quan đến yếu cơ
Xem ‘Cứng cơ’ trong chương này.
II. NGUYÊN NHÂN
Thường gặp
• Bệnh Parkinson
• Thuốc – đối vận dopamine (vd. haloperidol, metoclopramide)
• Bệnh chất trắng lan tỏa (vd. nhồi máu lỗ khuyết)
Ít gặp
• Teo cơ đa hệ thống
• Liệt trên nhân tiến triển
• Thoái hóa hạch nền- vỏ não
III. CƠ CHẾ
Dấu bánh xe răng cưa là một loại cứng cơ có liên quan đến rối loạn ngoại tháp. Cơ chế cuả dấu bánh xe răng cưa ít được biết đến. Dấu bánh xe răng cưa được cho là sự kết hợp của co cứng và run (xem bài ‘vận độnh chậm’ và ‘run trong hội chứng Parkinson’ trong chương này). Cứng cơ có thể do thay đổi điều hòa ngoại tháp của neuron vận động trên tủy và sự thay đổi hoạt động neuron vận động tủy để đáp ứng với kích thích ngoại biên trong phản xạ căng cơ.
IV. Ý NGHĨA
Dấu bánh xe răng cưa là dấu hiệu của loạn chức năng ngoại tháp. Thường gặp nhất có liên quan đến bệnh Parkinson
Nguồn: Mechanisms of Clinical Signs. 1st Edition. Mark Dennis William Bowen Lucy Cho.
Tham khảo bản dịch của nhóm “Chia sẻ ca lâm sàng”
Xem tất cả Cơ chế tiệu chứng tại: